Vorige week hebben tien leerlingen uit 6vwo samen met hun technisch onderwijsassistent en natuurkundedocent een driedaagse reis naar het CERN in Genève gemaakt. Dit deden ze samen met leerlingen en docenten van drie andere scholen uit Nederland. Het CERN is het grootste onderzoekslab ter wereld op de grens tussen Zwitserland en Frankrijk waar onderzoek wordt gedaan naar de allerkleinste bouwstenen van de materie en de elementaire krachten die daarbij een rol spelen.
Door middel van workshops, demonstraties, lezingen en bezoekjes aan laboratoria zijn onze leerlingen wegwijs gemaakt in de wereld van de zeer lage temperaturen, supergeleiding, zeer sterke magneetvelden en natuurlijk hoog-energetische botsingen van protonen op elkaar waarbij een hele "dierentuin" aan nieuwe elementaire deeltjes ontstaat.
Om die protonen voldoende energie te geven en te laten botsen is het nodig dat die met duizelingwekkende snelheid door een 27 km lange ondergrondse tunnel (100 m diep) rondjes draaien. Het hoogtepunt van de trip was dan ook het bezoek op donderdagmiddag aan die tunnel (de beroemde LHC) en de gigantische CMS detector waar alle ontstane deeltjes worden gemeten. Zo ook het Higgs boson dat hier een aantal jaren geleden voor het eerst werd "gezien".
Wat op ons allen, leerlingen en begeleiders, veel indruk heeft gemaakt, is het ongelofelijke vernuft dat nodig is om alle moeilijkheden die zich gaandeweg voordoen op te lossen. En dan hebben wij het niet alleen over natuurkundige zaken maar evenzeer over werktuigbouwkunde, materiaalkunde, logistiek, tunnelbouw en dataverwerking. Om te achterhalen hoe materie eruit ziet op de schaal van één triljoenste(!) meter moeten er op al deze gebieden creatieve en unieke oplossingen worden bedacht. Zo is er alleen al een heel team fulltime bezig met het bedenken hoe de kabels in de CMS detector op de meest efficiënte manier moeten worden gelegd.
We hebben van de reis genoten en hopen hiervan een jaarlijks terugkerende activiteit voor onze zesdeklassers te maken.
Namens de natuurkunde sectie,
Virgil Tromp
